اصل حاکماصل حاکم به اصل عملیِ رافعِ اصل دیگر، از طریق توسعه یا تضییق موضوع یا حکم آن اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاصل حاکم، مقابل اصل محکوم می‌باشد و آن، اصلی از اصول عملی است که در تعارض با اصل دیگر بر آن حکومت دارد؛ یعنی ناظر به موضوع یا متعلق یا حکم آن بوده و آن را توسعه داده یا تضییق می‌کند؛ برای مثال، در جایی که استصحاب با اصول عملی دیگر مانند برائت و اصالت طهارت تعارض پیدا می‌کند، بر آن‌ها حاکم می‌باشد، زیرا اصل استصحاب دامنه یقین را گسترش می‌دهد و یقین تعبدی را نیز در مصادیق یقین داخل می‌نماید و با بودن یقین تعبدی، دیگر اصل برائت جاری نمی‌گردد. ۲ - نکتهبعضی از اصولیون ، رابطه استصحاب با اصل برائت را از نوع ورود می‌دانند. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۰۸، برگرفته از مقاله «اصل حاکم». رده‌های این صفحه : اصول عملیه
|